دانشگاه فرهنگیان
پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
2783-2279
2717-2651
2
3
2020
11
21
بررسی برنامۀ درسی آموزش جغرافیا در ایران
1
16
FA
مهدی
چوبینه
دکتری جغرافیا و کارشناس برنامهریزی آموزشی در جغرافیا
سابقۀ برنامهریزی درسی در دنیا به بیش از یک قرن میرسد، اما این رشته در ایران عمری بیش از چند دهه ندارد. با این حال در همین عمر کوتاه توانسته است جایگاه و مؤثر بودن خود را در بین همۀ علوم نظری باز نماید و مهمترین نقشی که داشته است تعیین مرز میان دانش و آموزش هر یک علوم بوده است. از جمله در رشتۀ علمی جغرافیا با همه تفاوتها و شباهتهایی که با سایر علوم دارد این مرزبندی توانسته است گوشهای از تواناییهای ذاتی آن را آشکارتر نماید. بر اساس یافتههای تحقیق که با روش توصیفی- تحلیلی از اسناد مختلف به دست آمده است، میتوانیم آموزش جغرافیا در ایران را به قبل از دارالفنون و بعد از دارالفنون تقسیمبندی کنیم. اما از آنجاییکه که حتی در دورۀ دارالفنون، جغرافیا به عنوان یک رشته مستقل مطرح نبوده و عمدتاً در کنار رشتههای دیگر به وسیله معلمهای دیگر مورد توجه قرار میگرفته است، سابقۀ تولید برنامۀ درسی جغرافیا را به طور علمی میتوان به 70 سال قبل یعنی زمانی که آموزش و پرورش نوین ایران شکل گرفت نزدیک کرد. با این حال، تا حدود سال 1375 آموزش جغرافیا در ایران با تأکید بر شیوههای توصیفی انجام میشد تا اینکه در این سال همپای با شکلگیری جریانی از برنامهریزی درسی به شکل علمی و مدون در نظام آموزشی، نوعی رفرم در تولید برنامههای درسی مدون شکل گرفت و به این صورت اولین سند برنامهریزی درسی جغرافیا در این سال تولید شد و از دل این برنامه درسی متناسب با دورههای تحصیلی و پایههای تحصیلی، برنامههای دیگری استخراج شد و آموزش جغرافیا به عنوان یک رویکرد جدید در آموزشهای رسمی ایران شکل گرفت.
آموزش جغرافیا,برنامه ریزی درسی,ایران
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1576.html
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1576_14c23ae311fdf99e27aa1cbff05bdc6b.pdf
دانشگاه فرهنگیان
پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
2783-2279
2717-2651
2
3
2020
11
21
آموزش انتقادی در مطالعات اجتماعی
17
26
FA
محمود
محمدی
0000-0001-6692-4634
استادیار جامعه شناسی گروه علوم اجتماعی و انسانی دانشگاه فرهنگیان،کرج،ایران
mmohammadi87@yahoo.com
یکی از رویکردهای اصلی در مطالعات برنامه درسی، آموزش انتقادی به دانشآموزان است. آموزش انتقادی میتواند موجب درونیسازی بینش و تفکر انتقادی در دانشآموزان شود و نیروهایی در جهت اصلاح، تغییر و پیشرفت جامعه فراهم سازد. یکی از برنامههای درسی که میتواند به آموزش انتقادی دانشآموزان بپردازد، درس مطالعات اجتماعی است. آموزش انتقادی در مطالعات اجتماعی میتواند سواد و مهارتهای انتقادی در موضوعات اجتماعی را در دانشآموزان تقویت کند. دانشآموزان با فراگیری این درس میتوانند نسبت به محیط اجتماعی و طبیعی نگرشی انتقادی و اصلاحی داشته باشند و بطور فعال و مسئولانه در جهت اصلاح و بهبود وضعیت موجود عمل کنند. این مقاله به آموزش انتقادی در مطالعات اجتماعی می پردازد. از این رو، بر اساس رویکرد انتقادی به نحوه تعیین اهداف در طراحی آموزشی، گزینش و سازماندهی محتوای آموزشی، انتخاب روش تدریس و نحوه ارزشیابی در مطالعات اجتماعی پرداخته شده است.
آموزش انتقادی,مطالعات اجتماعی,برنامه درسی
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1577.html
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1577_6414c4e90d9080639c0ef3a44d8651ee.pdf
دانشگاه فرهنگیان
پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
2783-2279
2717-2651
2
3
2020
11
21
ادراک معلمان از نقش برنامۀ درسی در بهبود تربیت شهروندی دانشآموزان ابتدایی
27
36
FA
محمد
علی پور
0000000211033110
گروه علوم تربیتی، دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی ، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه بیرجند
m.alipour@birjand.ac.ir
محمد
اکبری بورنگ
استادیار گروه مطالعات برنامه درسی، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه بیرجند
akbaryborng2003@birjand.ac.ir
محمد
محمودی بورنگ
دانشجوی دکتری مطالعات برنامه درسی، دانشکده علوم تربیتی دانشگاه بیرجند
m.mahmoodi@birjand.ac.ir
تربیت شهروندی یکی از ضرورتهای مهم هر نظام آموزشی است، بهطوریکه میتوان گفت هدف اصلی نظام تعلیم و تربیت، تربیت شهروند مطلوب برای هر جامعه است. پژوهش حاضر با هدف بررسی ادراک معلمان از نقش برنامۀ درسی در بهبود تربیت شهروندی دانشآموزان ابتدایی انجام شده است. ماهیت پژوهش، کاربردی از نوع توصیفی-پیمایشی است. جامعه آماری شامل آموزگاران ابتدایی شاغل دردورۀ دوم ابتدایی شهر بیرجند در سال تحصیلی 98-97 است. نمونه پژوهش بر اساس جدول کرجسی و مورگان202 نفر تعیین و مورد بررسی قرار گرفت. روش نمونهگیری پژوهش خوشهای- طبقهای است. ابزار جمعآوری اطلاعات، پرسشنامه محقق ساخته بود که روایی محتوایی آن طبق نظر استادان مورد تائید قرار گرفت و پایایی آن به روش ضریب آلفای کرونباخ 806/0 محاسبه شد. جهت تجزیه و تحلیل داده از آزمون آماری t تک نمونهای استفاده شد. نتایج پژوهش نشان میدهد از دید معلمان، برنامهدرسی توانسته است در رفتارهای دانشی(15/3)، رفتارهای فرهنگی-ملی(63/3) و رفتارهای اجتماعی (51/3) در بهبود تربیت شهروندی دانشآموزان ابتدایی در حد متوسط به بالا عمل کرده است و در تربیت شهروند الکترونیک (07/3) در سطح مطلوب عمل نکرده است. پیشنهاد میشود با توجه به اختلاف میانگین مؤلفه شهروند الکترونیک با سطح مطلوب و ضرورت تربیت شهروند الکترونیک در جامعه مدرن امروز، طراحان و تدوین کنندگان برنامۀ درسی به این موضوع بیشتر بپردازند.
برنامۀ درسی,دانشآموزان,تربیت,شهروندی,معلمان
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1578.html
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1578_45864863f23f4e7f8052cc7067228db4.pdf
دانشگاه فرهنگیان
پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
2783-2279
2717-2651
2
3
2020
11
21
نگاهی به اهمیت سبک زندگی در آموزش مطالعات اجتماعی
37
50
FA
زهرا
اسمی جوشقانی
دانشگاه فرهنگیان کاشان
z.esmi@cfu.ac.ir
با ارتقای سطح دانش و گسترش وسایل ارتباطی جدید و فناوریهای نوین، شاهد شکلگیری تغییرات عینی در سبک زندگی جوان امروز هستیم که نه از آن گریزی است و نه میتوان آن را به حال خود رها کرد. نهاد آموزش و پرورش با استفاده از اهرمهای آموزشی و بازدارنده خود میتواند متناسب با شرایط مذهبی و سنتی و بومی جامعه، این تغییرات را هدایت کند و بر آن نظارت داشته باشد. در این مقاله با روش کتابخانهای و اسنادی به دنبال بررسی و تحلیل اهمیت سبک زندگی و مطالعات اجتماعی در نظریههای جامعه شناسی و روانشناسی هستیم. نتایج و بررسیهای نظری در این موضوع نشان میدهد که دروس مطالعات اجتماعی در هر جامعه میتواند تأثیرات بنیادی بر سبک زندگی جوانان و هویت ملی جامعه داشته باشد. به ویژه زمانی که محتوای کتابها بر اساس فرهنگ و ارزشهای بومی و ملی تنظیم گردد، در این صورت میتوان سلامت شخصیت جوان و جامعه را انتظار داشت که در نهایت توسعۀ اجتماعی و علمی را به دنبال خواهد داشت.
سبک زندگی,مطالعات اجتماعی,فناوری های نوین,هویت ملی,توسعه اجتماعی
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1579.html
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1579_b18457339298ed08febe6c1f1bb6be72.pdf
دانشگاه فرهنگیان
پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
2783-2279
2717-2651
2
3
2020
11
21
فرصت ها و تهدیدهای آزمون های برخط از نظر اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان شهر اصفهان؛ مطالعهای با رویکرد پدیدارشناسی
51
60
FA
زهرا
علی اکبری
آموز ش و پرورش
n.aliakbari@gmail.com
سید مهدی
رجائی
گروه آموزش زیست شناسی، دانشگاه فرهنگیان، تهران، ایران
rajaiy@khayam.ut.ac.ir
آموزشهای مبتنی بر فناوریهای نوین و اینترنت، با تغییرات بنیادینی که در مفاهیم آموزش سنتی ایجاد کرده، توانسته است بسیاری از ناکارآمدیهای نظامهای سنتی آموزشی را در تغییرات و شرایط بحرانی رفع کرده و دگرگونیهای اساسی را در شیوه ارائه آموزش و دانشآفرینی به وجود آورد. شیوع ویروس کرونا از آن دست تغییراتی است که جوامع را به مقابله، پاسخگویی و سازگاری به موقع و راهحلهای جامع فرا خواند و در بخش آموزش عمومی و عالی تداوم جریان آموزش را با آموزش مجازی امکانپذیر دانست. هدف اصلی مقاله حاضر، شناسایی" فرصتها و تهدیدهای آزمونهای برخط از نظر اعضای هیأت علمی دانشگاه فرهنگیان اصفهان " است. تعداد 13نفر ازخبرگان دانشگاهی و مطلع نسبت به یادگیری الکترونیک و آزمونهای برخط به صورت هدفمند و با راهبرد نمونهگیری هدفمند انتخاب شده و به صورت نیمهساختاریافته مورد مصاحبه قرارگرفتند. در نهایت برای هر یک از طبقات عنوانی که دربرگیرنده کل کدهای آن طبقه باشد، انتخاب گردید. در نتیجهی این مطالعه اعضای هیأت علمی در مقوله تهدیدها؛ افزایش نادرستی و غش در بین دانشجویان در زمان برگزاری آزمون (تقلب)، ضعف ساختاری سیستم LMS، عدم آشنایی اعضای هیأت علمی با فناوری اطلاعات و عدم اطمینان از ارزشیابی انجام شده، درمقوله فرصتها؛ صرفهجویی در هزینهها، امکان استفاده در هر زمان و مکان، افزایش دانش و مهارت فناوری اطلاعات اعضای هیئت علمی، انتقال تجارب، فرصت یادگیری، سرعت عمل در تصحیح آزمون و اعلام نتایج و بهره گیری از رویکرد تعاملی و در عوامل موثر در برگزاری آزمون برخط؛ فراهم کردن زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری، اینترنت پرسرعت، برگزاری کارگاههای آموزشی ویژه اعضای هیأت علمی و دانشجویان و ارائه اینترنت رایگان و یا ارزان ویژه اعضای هیأت علمی و دانشجویان اشاره کردند و وضعیت موجود دانشگاه فرهنگیان درباره فرصتها و تهدیدهای آزمونهای برخط را نیاز به آموزش بیشتر در حوزۀ یادگیری الکترونیک دانستند.
آموزش عالی,آزمون برخط,کرونا
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1580.html
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1580_6cad442b9001dbdb7016d06c469d1cf9.pdf
دانشگاه فرهنگیان
پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
2783-2279
2717-2651
2
3
2020
11
21
ضرورت ایجاد تشکل های مدنی در عرصۀ تاریخ برای ارتقاء جایگاه معلمان این رشته بررسی سلسله همایش های «کارگروه آموزش و پرورش انجمن ایرانی تاریخ»
61
72
FA
رحیم
روح بخش
مسئول مرکز اسناد شورای عالی آموزش و پروش
به نظر میرسد روش آموزش تاریخ در ایران از مشکلاتی رنج میبرد و راه برون رفت از این معضل، گفتگو میان ذینفعان است. این گفتگو با ایجاد تشکلهای مدنی و فعالیت در عرصههای عمومی صورت میگیرد. تشکیل «کارگروه آموزش و پرورش انجمن ایرانی تاریخ» متشکل از جمعی از معلمان دغدغهمند درس تاریخ در تهران از جملۀ این نهادهاست که از سال 1393 تأسیس شد و دهها فعالیت را در دستور کار خود قرار داد. از جملۀ اقدامات آن، برگزاری سلسله «همایشهای آموزش تاریخ در مدارس» است که در این همایشها مشکلات و چالشهای روشهای ناکارآمد در آموزش تاریخ، توسط برخی از معلمان تاریخ مورد بازکاوی قرار گرفته است. یافتههای این مقاله که با بهرهگیری از روش آماری- توصیفی و مبتنی بر محتوای مقالات روشهای آموزش تاریخ در چهار همایش دوم، سوم، چهارم و پنجم- که مجموعه مقالات برگزیده آنها چاپ و منتشر شده- نشان میدهد روشهای آموزش درس تاریخ در مدارس ایران سنتی -غالباً به سبک سخنرانی- بوده و به ندرت معلمان این درس تمایلی به بهرهگیری از فناوریهای نوین در آموزش تاریخ دارند.
تشکل های مدنی,معلمان تاریخ,روش های آموزش,همایش های آموزش تاریخ در مدارس
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1581.html
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1581_cb54e9852cd40eafc72da8e98eaf8d33.pdf
دانشگاه فرهنگیان
پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
2783-2279
2717-2651
2
3
2020
11
21
چکیده انگلیسی مقالات
73
78
FA
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1582.html
https://alborzmag.cfu.ac.ir/article_1582_f9d41d3f01f70b17dc2282d8f7de768a.pdf