مدرس گروه علوم اجتماعی پردیس زینبیه پیشوا دانشگاه فرهنگیان
چکیده
یکی از اصلیترین کارکردهای نهاد آموزش، جامعهپذیر کردن دانشآموزان و تسریع در فرآیند اجتماعی شدن آنان است. کُتب مطالعات اجتماعی مرتبطترین کتاب درسی با مبحث اجتماعی شدن است. از طرف دیگر مبحث روشهای تدریس یک بخش تفکیکناپذیر در حرفه معلمی است. اما به نظر میرسد در کنار تمام متغیرها و عوامل ذیربط، یکی از دلائل غیر اثربخش بودن آموزشِ محتواهای آموزشی در مدارس خاصه آموزش مطالعات اجتماعی، استفاده مکرر و بیش از حد از روشهای سنتی (سخنرانی، توضیحی و...) است. در این مقاله که با روش کیفی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی تدوین شده است، ضمن نقد روشهای سنتیِ تدریس (ضعفها و معایبی نظیر منفعلانه بودن، غیرمنعطف بودن، یک سویه بودن، فعال مطلق بودن معلم و...)، دو مورد از مهمترین راهبردهای اثربخش در تدریس مطالعات اجتماعی یعنی «راهبرد پروژهها» و «راهبرد رویدادهای جاری» را بیان خواهیم نمود. در این مقاله در تحلیل راهبرد پروژهها به مواردی نظیر دلائل و ضرورت و اهمیت این راهبرد در آموزش مطالعات اجتماعی، تقسیم بندی پروژهها، طرح کلی پروژهها، نحوه ارزشیابی از پروژهها، مراحل مختلف طراحی پروژه میپردازیم. در تحلیل راهبرد رویدادهای جاری به موارد مهمی مانند ماهیت راهبرد رویدادهای جاری، ویژگیهای رویدادهای جاری، اهمیت راهبرد رویدادهای جاری در آموزش مطالعات اجتماعی، چگونگی استفاده از آن در آموزش مطالعات اجتماعی، ملاکهای اداره بحث و گفتگو درباره رویدادهای جاری و... خواهیم پرداخت. از آنجا که مقاله پژوهشی حاضر از نوع پژوهشهای کاربردی است، لذا جامعه هدف و مخاطب اصلی ما دانشجومعلمان رشته علوم تربیتی در دانشگاه فرهنگیان و معلمان مقطع ابتدایی هستند.