راهبردهای تدریس موثر در آموزش مطالعات اجتماعی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسنده

مدرس گروه علوم اجتماعی پردیس زینبیه پیشوا دانشگاه فرهنگیان

چکیده

     یکی از اصلی‌ترین کارکردهای نهاد آموزش، جامعه‌پذیر کردن دانش‌آموزان و تسریع در فرآیند اجتماعی ‏شدن آنان است. کُتب مطالعات اجتماعی مرتبط‌ترین کتاب درسی با مبحث اجتماعی‏ شدن است. از طرف دیگر مبحث روش‏های تدریس یک بخش تفکیک­ناپذیر در حرفه معلمی است. اما به نظر می‏رسد در کنار تمام متغیرها و عوامل ذیربط، یکی از دلائل غیر اثربخش بودن آموزشِ محتواهای آموزشی در مدارس خاصه آموزش مطالعات اجتماعی، استفاده مکرر و بیش از حد از روش‏های سنتی (سخنرانی، توضیحی و...) است. در این مقاله که با روش کیفی و با رویکرد توصیفی- تحلیلی تدوین شده است، ضمن نقد روش‏های سنتیِ تدریس (ضعف‏ها و معایبی نظیر منفعلانه ‏بودن،  غیرمنعطف بودن، یک ‏سویه بودن، فعال مطلق بودن معلم و...)، دو مورد از مهم‌ترین راهبردهای اثربخش در تدریس مطالعات اجتماعی یعنی «راهبرد پروژه‌ها» و «راهبرد رویدادهای جاری» را بیان خواهیم نمود. در این مقاله در تحلیل راهبرد پروژه‏ها  به مواردی نظیر دلائل و ضرورت و اهمیت این راهبرد در آموزش مطالعات اجتماعی، تقسیم بندی پروژه­‏ها، طرح کلی پروژه­­ها، نحوه ارزشیابی از پروژه­ها، مراحل مختلف طراحی پروژه می‏پردازیم. در تحلیل راهبرد رویدادهای جاری  به موارد مهمی مانند ماهیت راهبرد رویدادهای جاری، ویژگی‌های رویدادهای جاری، اهمیت راهبرد رویدادهای جاری در آموزش مطالعات اجتماعی، چگونگی استفاده از آن در آموزش مطالعات اجتماعی، ملاک­‌های اداره بحث و گفتگو درباره رویدادهای جاری  و... خواهیم پرداخت. از آنجا که مقاله پژوهشی حاضر از نوع پژوهش‏های کاربردی است، لذا جامعه هدف و مخاطب اصلی ما دانشجومعلمان رشته علوم تربیتی در دانشگاه فرهنگیان و معلمان مقطع ابتدایی هستند.

کلیدواژه‌ها