جغرافیای انتخابات با؛ نگاهی به دوازده دوره انتخابات ریاست جمهوری در جمهوری اسلامی ایران

سخن سردبیر

نویسنده

استادیار گروه علوم انسانی و اجتماعی دانشگاه فرهنگیان

چکیده

انتخابات مهم­ترین، بارزترین و قابل اندازه­گیری­ترین نوع مشارکت سیاسی افراد در عرصۀ سیاسی جامعه است. 
در ایران، پیش از انقلاب اسلامی هر چند انتخاباتی در سطح محلی (و ملی) برگزار می­شد، اما مشارکت گستردۀ مردمی در تصمیم­گیری­های ملی مشاهده نمی­شد. پس از پیروزی انقلاب اسلامی با توجه به تغییر نظام سیاسی و نوع حکومت انتخابات به صورتی گسترده در سطوح محلی، منطقه­ای و ملی برگزار می­گردد.
امروزه بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، انتخاباتی چهارگانه در کشور برگزار ما می­شود؛ - انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخابات مجلس خبرگان رهبری- در این میان «انتخابات ریاست جمهوری» مطابق قانون اساسی هر چهار سال یک­بار، با رأی مستقیم مردم و با اکثریت مطلق آرای شرکت­کنندگان انجام می­شود و انتخاب مجدد رئیس جمهور به صورت متوالی تنها برای یک دوره بلامانع است. امروزه بر اساس قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، انتخاباتی چهارگانه در کشور برگزار ما می­شود؛ - انتخابات ریاست جمهوری، مجلس شورای اسلامی، شوراهای اسلامی شهر و روستا و انتخابات مجلس خبرگان رهبری- در این میان «انتخابات ریاست جمهوری» مطابق قانون اساسی هر چهار سال یک­بار، با رأی مستقیم مردم و با اکثریت مطلق آرای شرکت­کنندگان انجام می­شود و انتخاب مجدد رئیس جمهور به صورت متوالی تنها برای یک دوره بلامانع است.  بر این مبنا ایرانیان هر 4 سال یک بار تبلیغات سیاسی و آرای همگانی را در مقیاس بزرگ (کشور) تجربه می کنند. بدون شک رفتار مردم در جریان این انتخابات نشان­دهنده واکنش­های آنان به مسائل داخلی و حتی متأثر از رخدادهای جهانی از جمله تبلیغات بیگانگان محسوب می­شود. تاکنون دوازده دوره انتخابات ریاست جمهوری در ایران برگزار شده است که هر چند فراز و فرودهایی در تعداد کاندیداها، میزان مشارکت و تغییراتی در انگیزه مشارکت شهروندان شاهد هستیم؛ اما بررسی این انتخابات نشان از اهمیت آن و حضور گستردۀ مردم در انتخابات ریاست جمهوری دارد.