بازنمایی تجارب تدریس غیر حرفه ای معلمان جغرافیا؛ یک پژوهش پدیدارشناسانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 مدرس مدعو گروه علوم تربیتی دانشگاه فرهنگیان کردستان، ایران

2 دانشجو کارشناسی رشته آموزش جغرافیا، پردیس شهید مدرس سنندج

چکیده

هدف از پژوهش حاضر بازنمایی تجارب معلمانی است که در دوره دوم متوسطه جغرافیا تدریس می‌کنند اما رشته‌ی دانشگاهی آنان آموزش جغرافیا نیست. پژوهش کیفی و از نوع پدیدارشناسی است. میدان تحقیق این پژوهش کیفی معلمان دوره متوسطه دوم شهرستان همدان که رشته تحصیلی‌شان غیر از آموزش جغرافیا می‌باشد اما حداقل 2 سال آموزش جغرافیا را به عنوان تدریس غیر تخصصی تدریس کرده‌اند. معلمان به صورت هدفمند انتخاب شدند. برای جمع‌آوری داده‌ها از مصاحبه نیمه‌سازمان یافته استفاده شد و گردآوری داده‌ها و فرآیند مصاحبه تا اشباع نظری ادامه یافت. پس از ضبط مصاحبه، متن آنها تهیه شد سپس با استفاده از نرم افزار مکس کیودا (MAXQDA) نسخه 11 مضامین اصلی و مضامین فرعی استخراج گردید. یافته‌ها شامل 7 مضمون اصلی: تاثیر بر آموزش، چگونگی هماهنگ شدن با تدریس غیرتخصصی، نقش برنامه ریزان در تدریس غیرتخصصی، مواجهه با دانش‌آموزان، دلایل‌ انتخاب جغرافیا به عنوان درس غیر تخصصی، چالش های تدریس غیرتخصصی جغرافیا و فرصت های تدریس غیر تخصصی جغرافیا. نتایج پژوهش نشان داد که آموزش غیرتخصصی در اکثر موارد به انتخاب و خواست معلم نبوده و معلم به دلایل مختلف و برخلاف میل باطنی مجبور به پذیرش تدریس غیرتخصصی آموزش جغرافیا می‌شود. لازم است تا آموزش و پرورش در جذب و استخدام نیازهای تخصصی دروس را در مناطق مختلف درنظر گیرد و به بهانه سادگی و سهولت، آموزش جغرافیا را غیر تخصصی و در توان همه معلمان نپندارد.

کلیدواژه‌ها