تأملی بر مطالبات توسعه جنسیتی در آموزش دوران مشروطه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 گروه علوم انسانی، دانشگاه فرهنگیان استان البرز

2 استادیار دانشگاه فرهنگیان

3 استادیار تاریخ، گروه آموزش تاریخ، دانشگاه فرهنگیان، صندوق پستی 889- 14665، تهران. ایران

10.48310/rsse.2025.4380

چکیده

هدف و پیشینه: بررسی مطالبات برابری‌خواهانه جنسیتی بانوان مشتمل بر فرآیندی اجتماعی است که با هدف تحقق توانمندسازی بانوان و در بستر سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی نضج گرفته و به فعالیت‌های اجتماعی منتهی شده است. در این فرآیند، نیازهای فردی مبدل به دغدغه‌های جمعی گردیده و به شکل مطالبات اجتماعی بروز داده شده که زمینه شکل‌گیری برخی از اقدامات اجتماعی را فراهم ساخته‌ است. بر این اساس، در این پژوهش با هدف تلاش برای تبیین مطالبات آموزشی زنان در پی پاسخ به این پرسش خواهیم بود که مهم‌ترین مطالبات آموزشی زنان در دوران مشروطه چه بوده و این مطالبات در چه بستر سیاسی و اجتماعی شکل گرفته و در نهایت با چه اقداماتی به مرحله اجرا درآمده است؟ روش: برای پاسخ به این سؤال از روش تحلیل اسنادی استفاده شده است. پژوهش: بر اساس چارچوب نظری رویکرد جنسیت و توسعه مورد احصا قرار گرفته، بیانگر آن است که هرچند نمی‌توان نهضت مشروطه را کوششی جنسیتی در راستای مطالبات بانوان دانست، لیکن متأثر از فضای بین‌المللی و شرایط داخلی، برخی از نیازهای بانوان از جمله ضرورت تحصیل و آموزش، تغییر برخی از انگاره‌های ذهنی جامعه در خصوص ناتوانی و فرودستی بانوان و همگانی نمودن آموزش با هدف حضور اجتماعی بانوان در جامعه به عنوان نیرویی فعال و سازنده به شکل مطالبات اجتماعی درآمدند. نتیجه‌گیری: این مطالبات با اقداماتی همچون تأسیس مدارس، شکل‌گیری انجمن‌های اجتماعی، چاپ نشریات و برخی از فعالیت‌های عام‌المنفعه نمود عینی یافتند که نقش بی‌بدیلی در تقویت و ایجاد جایگاه سیاسی و اجتماعی بانوان داشته است.

کلیدواژه‌ها

پژوهش در آموزش مطالعات اجتماعی
دوره 7، شماره 1
اردیبهشت 1404
صفحه 1-23

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار