بررسی تجربی اثر پداگوژی خود راهبر در آموزش مبتنی بر مکان جغرافیایی

پیشینه و اهداف: خود راهبری الگویی از آموزش تسهیلگرانه است که در آن فرد باتکیه‌بر توانایی اکتشافی فردی و گروهی، با تسهیلگری نظام آموزش در فرایند یادگیری قرار می‌گیرد. این پژوهش باهدف ارزیابی تطبیقی دو روش یادگیری خود راهبر (فردی و گروهی) در دروس مکان محور پرداخته است. روش: روش پژوهش از نوع مقایسه‌ای پس رویدادی است. جامعه آماری پژوهش مبتنی بر تعداد 22 دانش‌آموز چهارم ابتدایی یکی از مدراس شهر زنجان در غالب دو گروه همسان بوده است. شیوه خود راهبری فردی و گروهی برای دو درس مکان محور مطالعات اجتماعی پیاده‌سازی و نتایج به‌صورت تفسیری و آزمون تراکمی ارزیابی شد. یافتهها: یافته ها نشان می دهد شیوه خود راهبر فردی برای درس‌های با ماهیت مکانی کوچک مقیاس (محله) و شیوه خودراهبرگروهی برای درس‌های با ماهیت مکانی گسترده (مانند کشور) مؤثر عمل نموده است. طوری که علرغم مؤثر بودن هر دو روش در یادگیری دانش‌آموز شیوه خود راهبر فردی نیازمند حضور در میدان جغرافیایی و شیوه خود راهبردی گروهی نیازمند بررسی کتابخانه‌ای (کتب، مقالات، وبگاه‌ها، اطلس‌ها وغیره) بیشتر کاربردی بوده است. آزمون تراکمی نشان می‌دهد میانگین نمرات دانش‌آموزان در روش خود راهبری فردی 75/19(از بیست) و در روش خود راهبری گروهی 89/18(از بیست) می‌باشد. این نسبت برای درس‌های مکان محور غیر میدانی با پهنه سرزمینی گسترده در روش خود راهبری فردی 80/17 و در روش خود راهبری گروهی 80/19(از بیست) می‌باشد.         نتیجه­گیری: در نتیجه ماهیت محتوایی درس‌های مکان محور تعیین کننده در بکارگیری نوع و الگوی روش‌های آموزش و یادگیری مانند خود راهبری می‌باشد.